فواید غذاهای ترکیبی که از قدیم مرسوم بوده ؟

همه ما بی‌آنکه بدانیم در وعده‌های غذایی‌مان از خوراکی‌ها و ترکیباتی استفاده می‌کنیم که مصرف آنها فواید درمانی و اصلاحی بی‌نظیری دارد؛ به این معنی که مصرف برخی از خوراکی‌ها با چاشنی‌هایی خاص می‌تواند خواص مفید آن غذا یا خوراکی را قوت ببخشد یا عوارض احتمالی موادغذایی را که ناشی از طبع آنهاست

در بدن به حداقل ممکن برساند. حتما تا امروز بارها در میان صحبت‌های مادربزرگ یا مادرتان شنیده‌اید که به‌عنوان مثال ماهی را نباید با دوغ خورد یا حتما باید کباب را با سماق خورد.

در هر یک از این توصیه‌ها که شاید بسیاری از ما به‌سادگی از کنار آنها عبور کنیم یا ناآگاهانه آنها را در زندگی خود پیاده کنیم و آنها را به فرزندان‌مان نیز آموزش دهیم، نکته‌ای نهفته است که برای حفظ سلامت و تندرستی تک‌تک اعضای خانواده ما می‌تواند موثر و کارآمد باشد.

افزایش جذب آهن با ترش‌ترین چاشنی

آبگوشت + ترشی

از زمان‌های بسیار دور ما ایرانی‌ها برای سرو آبگوشت و رنگارنگ شدن سفره غذای‌مان از انواع ترشی‌ها، سبزی خوردن، پیاز و پیازچه استفاده می‌کنیم. به گونه‌ای که این کار به یک عادت غذایی انکارنشدنی نسل‌به‌نسل به خانواده‌های جدید ما منتقل می‌شود. شاید گروه اندکی از ما به خواص مفید و اصلاح‌کننده این ترکیبات غذایی آشنایی داشته باشیم،

اما ناآگاهانه با مصرف این موادغذایی در کنار هم از خواص درمانی آنها بهره‌مند شویم. افرادی که برای سرو آبگوشت سراغ انواع ترشی‌ها می‌روند، به‌این ترتیب میزان جذب آهن موجود در گوشت قرمز و آبگوشت را توسط بدن افزایش می‌دهند.
ضمن اینکه مصرف ترشی با آبگوشت که یک غذای نسبتا سنگین محسوب می‌شود، می‌تواند به هضم بهتر این غذا کمک کند و میزان جذب چربی را در بدن به حداقل خود برساند.

حرارت کبد را کنترل کنید

کاهو + سکنجبین

خانواده‌های بسیاری عصرهای تابستانی دور هم جمع می‌شوند و با خوردن کاهو وسکنجبین به مرور خاطرات قدیمی خود می‌پردازند.

کاهو وسکنجبین نیز از جمله خوراکی‌هایی جدایی‌ناپذیر محسوب می‌شود که همه مادربزرگ‌ها مصرف آن را در روزهای گرم تابستان موجب کاهش حرارت درونی بدن می‌دانند.
کاهو طبع سرد و تر دارد و خوردن آن با سکنجبین که طبعی نزدیک به معتدل دارد به اعتدال طبع کاهو کمک کرده و این دو در مجموع می‌تواند به کاهش حرارت درونی بدن به ویژه کاهش حرارت کبد کمک کند.

ماست چکیده را همیشه به همراه سبزی‌های معطری مثل آویشن، نعناع خشک یا مغز گردو سر سفره یا میز غذای‌تان ببرید.

بهتر است در وعده صبحانه سرشیر و خامه را همراه عسل برای کودکان‌تان سرو کنید.
تعدیل سودا در جریان گردش خون
کشک + بادمجان

تا به حال از خود پرسیده‌اید که چرا به جای خوردن کشک با بادمجان، کشک را با کدو نمی‌خورید! چرا مردم از زمان‌های قدیم این خوراکی طبیعی را با هم و در کنار هم مصرف می‌کردند و چرا قدیمی‌ها هرگز بادمجان سرخ شده را به تنهایی برای وعده غذایی‌شان سرو نمی‌کردند. به این دلیل که آنها اطلاعات بیشتری درباره مزاج و طبع‌شان و همین‌طور خاصیت موادغذایی داشتند.

از آنجا که بادمجان سرخ‌شده به تنهایی موجب تولید سودا در خون می‌شود، مصرف آن به تنهایی توصیه نمی‌شود. تولید سودای اضافه و انباشته شدن آن در خون موجب ابتلا به بیماری‌های پوستی و برخی از اختلال‌های عصبی می‌شود.

از این رو از زمان‌های قدیم به مردم توصیه شده برای متعادل‌کردن طبع بادمجان سرخ شده از کشک استفاده کنند. البته مصرف کشک نیز حالت‌هایی چون سستی و بی‌حسی را به مصرف کننده منتقل می‌کند که در صورتی که با بادمجان مصرف شود این میزان به حداقل می‌رسد.

کنترل و کاهش جذب کلسترول خون با سماق
چلوکباب + سماق

کسی را نمی‌توانید پیدا کنید که بعد از شنیدن نام چلوکباب یاد سماق نیفتد. همه ما ایرانی‌ها عادت داریم که پیش از خوردن کباب روی آن سماق بپاشیم و طعم کباب را با چاشنی سماق زیر دندان‌هایمان مزه‌مزه کنیم. با وجود این تعداد کمی از ما دلیل این همراهی و هماهنگی را می‌دانیم. از آنجا که کباب از جمله غذاهای پرکالری و چرب محسوب می‌شود،

بهتر است هنگام مصرف آن از یک ماده غذایی مصلح مانند سماق نیز استفاده شود. مصرف سماق به همراه کباب چند مزیت دارد که کاهش جذب میزان چربی و کلسترول گوشت چرب را به حداقل می‌رساند و این در حالی اتفاق می‌افتد که هنگام سرو غذا کبابتان را با لایه نازکی از سماق بپوشانید

و بعد آن را میل کنید. علاوه‌بر این، سماق به‌دلیل قابض بودنش موجب بهبود التهاب‌ها یا زخم‌های گوارشی موجود در اندام‌های گوارشی یا مسیر گوارش می‌شود و در عین حال هضم و جذب مواد غذایی را دو چندان می‌کند.

اعتدال مزاجتان را حفظ کنید
خیار + نعناع

وقتی در روزهای تابستانی برای وعده ناهار یا شام آماده می‌شویم ،غالبا روی سفره‌هایمان سبزی‌خوردن، ماست و سالاد اضافه می‌‌کنیم تا با کمک این چاشنی‌های خوشمزه هم سفره‌ای رنگارنگ داشته باشیم و هم از خواص آنها به منظور افزایش جذب آب و فیبر مورد نیاز بدن و کاهش میزان حرارت بدن استفاده کنیم. با کمی دقت می‌بینیم که بسیاری از ما برای تزیین ماست از نعناع یا آویشن استفاده می‌کنیم و این کار را براساس عادت همیشگی‌مان انجام می‌دهیم

و نمی‌دانیم چرا به محض نام بردن از ماست یا ماست و خیار به یاد نعناع یا آویشن می‌افتیم. نعناع طبعی گرم و خشک دارد و پاشیدن مقداری از آن روی ماست که دارای طبعی سرد و تر است، موجب می‌شود تا طبع ماست تعدیل پیدا کند و عوارض ناشی از سردی آن‌ که می‌تواند موجب افزایش احتمال پوکی استخوان، دردهای مفصلی، شب‌ادراری کودکان یا آرتروز در بدن می‌شود

را به حداقل برساند. از طرفی ترکیب کردن ماست با سبزی‌های خشک شده، نعناع یا آویشن می‌تواند رطوبت و سردی ماست را که موجب تشدید سردرد افراد مبتلا به میگرن که بیشتر طبع سرد و تر دارند، تعدیل بخشد.
تقویت قوای درونی در وعده صبحانه
کره + عسل

در دوران کودکی وقتی برای خوردن صبحانه دور سفره جمع می‌شدیم از طرف پدرومادر تشویق به خوردن ساندویج کره و عسل می‌شدیم. بسیاری از ما از خوردن کره طفره می‌رفتیم اما به هر حال مادرمان با ترفندهای مختلف ساندویچ‌های کوچکی از کره عسل را برای ما درست می‌کرد تا ما هر روز صبح، صبحانه‌ای مغذی و پرانرژی بخوریم تا رشد بهتری داشته باشیم.

امروز نیز ما از همین شیوه برای تغذیه فرزندان‌مان استفاده می‌کنیم. اما شاید تعداد کمی از ما بدانیم که چرا سال‌هاست که کره را با عسل می‌خورید و چاشنی دیگری را به جای عسل به کره اضافه نمی‌کنیم. برخلاف دیدگاه مردم، عسل دارای طبع گرم و خشک است.

ترکیب عسل با خامه که سرد و تر است، موجب تعدیل طبع خامه شده و موجب جذب بهتر مواد مغذی موجود در خامه و عسل می‌شود. این ترکیب برای کودکان و نوجوانان در حال رشد و بزرگسالانی که نیاز به تقویت قوای درونی دارند و به دلیل مشغله و فشار کافی دچار ضعف می‌شوند، توصیه می‌شود. اما افرادی که چاق هستند، بهتر است از خوردن خامه عسل پرهیز کنید.

موضوعات مرتبط: طب سنتی، بهداشت، ،
برچسب‌ها:

چرا دیگر چای نمی نوشم

^-1^{بوته چاي جزو معدود گياهاني است که به دليل وجود سموم فراوان در بافت آن، در طبيعت هيچ آفت جدي به جز انسان ندارد! مزارع اين گياه نياز به سمپاشي ندارند و هيچ چرنده، پرنده، حشره و ... به آن نزديک نمي شود. اگر در بين علوفه چهارپايان (هر نوع که باشند) حتي کمي برگ چاي باشد، حيوان به محض جويدن آن ها را از دهانش بيرون مي ريزد}

^{2- در بسياري از مناطق کشاورزي، براي آن که احشام و ساير حيوانات به مزارع و کشتزارهاي مختلف نزديک نشده و زراعت را خراب نکنند، اطراف آن ها را بوته چاي مي کارند. حيوانات با مشاهده بوته چاي به مزرعه نزديک نمي شوند!}

^{3- اولين وارد کننده تخم اين گياه به ايران در اوايل دوره قاجار انگليسي ها بودند که با همکاري عناصر خودفروخته اي در دربار قاجار، کشت اين گياه و نوشيدن دم کرده آن را در ايران رواج دادند. واقعيت آن است که حکماي ايران زمين از چند هزار سال قبل با اين گياه آشنايي داشته و به خوبي مي دانستند که اين گياه ارزش غذايي نداشته، بلکه مصرف غير دارويي آن مضر است.}

^{4- موادي که در اصطلاح علم شيمي ساختار مولکولي حلقوي دارند (مواد آروماتيک) سرطان زا هستند. «پلي فنول» يکي از مواد آروماتيک است که چاي هم اين ماده را دارد. فنول چيست؟ فنول يک ماده داراي ترکيبات حلقوي است که بر روي پوست، کبد و سيستم گوارش اثرات نامطلوبي مي گذارد. جالب اين جاست که قريب به اتفاق مواد معطر شيميايي که در کارخانجات به چاي اضافه مي کنند هم جزء مواد آروماتيک و سرطان زا هستند!}

^{5- مصرف چاي (خصوصاً پس از غذا که سال هاست عادت بسياري از ايرانيان شده است) جلوي جذب آهن معدني موجود در غذاها توسط بدن را مي گيرد که در نتيجه منجر به بروز بيماري کم خوني مزمن در مصرف کنندگان مي شود. چاي داراي ترکيباتي به ‌نام تانن است که مزه‌ تلخ چاي را ايجاد مي کند. تانن‌ها با آهن، ايجاد رسوب مي‌ نمايند و اين رسوب به دليل درشتي ملکول و سنگيني، غير قابل جذب توسط بدن است. لذا در صورتي که غذاي مصرفي داراي آهن بوده و بلافاصله بعد از آن چاي مصرف شود، از جذب آهن آن جلوگيري مي کند. فراموش نکنيد که عارضه کم خوني خود باعث ده ها بيماري ديگر در بدن مي شود.}

^{6- همان گونه که گفته شد چاي داراي ماده اي است به نام تانن. اين ماده بسيار مدراست و به همين خاطر مايعات بدن را دفع کرده و پلاسما غليط مي شود. آنزيم ها در پلاسماي غليظ نمي تواننند فعاليت کنند و به همين خاطر مواد زايد در بدن انبار شده و موجب بيماري هاي گوناگون مي شود. ضمناً تانن موجب فعاليت بيش از حد سلول هاي اپيتليال کليه شده و کليه را به مرور از کار مي اندازد!}

^{7- گياه چاي داراي ماده اي است به نام اگزاليک اسيد، که مسموم کننده بوده و اختلالات متابوليسمي ايجاد مي کند. اين ماده در کليه رسوب کرده و سنگ هاي کليوي اگزاليک را موجب مي شود.}

^{8- مصرف زياد چاي دندان ها را لك دار و سياه مي كند.}

^{9- چاي ترشح اسيد معده را تحريک مي كندافزايش می دهدو همچنين به دليل ماهيت اسيدي خود، در بروز زخم معده مؤثر است.}

^{10- در هر فنجان چاي بين 60 تا 75 ميلي گرم «کافئين» وجود دارد که}^LDL^{خون را افزايش مي دهد و عاملي مي شود براي انفارکتوس هاي قلبي و مغزي، ولي البته آرام بخش است و در دراز مدت اعتيادهم ايجاد مي کند!}

^{11- به دليل وجود مقدار زيادي از ماده کافئين در چاي، براى عده اى باعث تحريك اعصاب و يا تپش قلب مي شود. همچنين نوشيدن چاى پررنگ براى خانم ها احتمال ابتلا به سرطان سينه را افزايش مى دهد.}

^{12- ماده آرام بخش ديگري در چاي وجود دارد به نام «تئين» که محرک سيستم اعصاب سمپاتيک است و موجب افزايش ترشح آدرنالين مي شود. تئين موجب کاهش مقدار منيزيم داخل سلول ها مي شود. منيزيم ماده اي است که در سلول قرار دارد تا با انواع سرطان ها مبارزه کند و با نوشيدن چاي اين ماده مفيد از بدن خارج مي شود.}

^{13- به نظر شما چرا اغلب افراد چاي خور جدي، هنگامي که تصميم به ترک چاي مي گيرند با علايمي مشابه با علايم معتادان مواد مخدر در هنگام ترک مواد مذکور (همچون سردرد، بي خوابي، بي حوصلگي، آشفتگي روحي و ...) مواجه مي شوند؟! آيا اين موضوع که ادعا شده است سال هاست توليد کنندگان چاي در کشورهاي خارجي براي حفظ مشتريان خود به چاي مواد افزودني مضر و اعتيادآوري اضافه مي کنند قابل اعتنا نيست؟}

^{14- چند نفر معتاد به مواد مخدر را مي شناسيد که سيگاري نباشند؟ و چند نفر سيگاري را مي شناسيد که چاي خورهاي قهاري نباشند؟! چاي به دليل مواد افيوني طبيعي که در خود داشته و مواد شيميايي که در فرآيند توليد توسط بسياري از توليدکنندگان به آن اضافه مي شود، مقدمه اي براي آمادگي بدن جهت پذيرش انواع اعتيادها به مواد مضر ديگر است.}

^{15- اگر دقت کنيد قريب به اتفاق مواد سمي در طبيعت داراي طعم تلخ مي باشند. شايد خدا خواسته است به موجودات هشدار دهد که چه موادي خوراکي نيستند و بايد از آن ها پرهيز کرد. چاي يکي از تلخ ترين گياهان موجود در طبيعت است که البته با روش هاي مختلف سعي در کاهش اين تلخي و صد البته عادت دادن ذايقه مردم به آن دارند.}

^{16- همه اين ها که گفته شد براي چاي سبز که خشک شده سريع برگ سبز چاي مي باشد صادق است. چاي سياه که دم کرده مضرتري از چاي سبز است با انبار کردن برگ سبز چاي در مکان هاي گرم، پوسيده شدن و تخمير اين برگ ها، تغيير رنگ آن ها به قهوه اي و سياه (مشابه عملي که باغبانان در وسط باغ با بر روي هم تلنبار کردن برگ هاي درختان انجام مي دهند تا پوسيده شده و تبديل به کود گردند)، سپس خشک کردن اين برگ هاي پوسيده بدست مي آيد!}

^{17- بدتر از چاي سبز و چاي سياه، چاي هاي جديد طعم داري هستند که داراي اسانس هاي شيميايي مختلف بوده و تمامي مضرات دو نوع چاي قبلي را دارند به علاوه مضرات مواد شيميايي عطري و طعم دهنده هاي مصنوعي!}

^{18- يکي از موارد مرسوم در جامعه ما (خصوصا در مراسم، جشن ها، سمينارها و ...) مصرف بسياري از نوشيدني ها در ليوان هاي يک بار مصرف پلاستيکي است. اين ظروف به خصوص در مجاورت با نوشيدني هاي داغ به سرعت مواد فوق العاده سمي و خطرناک نفتي را آزاد مي کنند. براي امتحان مي توانيد در يکي از اين ليوان ها چاي داغ بريزيد و چند دقيقه اي کنار بگذاريد تا سرد شود. خواهيد ديد که پرده اي از مواد نفتي روي آن مي بندد!}

^{19- در انواع چاي هاي بسته اي (معروف به}^Teafix^يا^Lipton^{)، ضايعات/ته مانده هاي چاي که قابل ارايه به شکل عادي نيستند در بسته هاي کاغذي که براي جلوگيري از وارفتن در آب جوش، پروسه هاي شيميايي مختلفي روي آنها انجام شده و آغشته به انواع مواد مضر هستند قرار مي گيرند. پاره اي از مواد شيميايي موجود در کاغذ مذکور در آب جوش حل شده و وارد بدن مصرف کننده مي شوند!}

^{20- ابو علي سينا در طب سنتي از چاي به عنوان ماده ي پست غذايي نام مي برد و از آن فقط براي مصارف درماني در شرايط خاص استفاده مي كرده است.}

^{21- ممکن است عليرغم خواندن موارد فوق به دليل تبليغات زيادي که در قالب مقالات و اخبار مختلف شبه علمي به خورد جامعه داده مي شود، هنوز باور نکرده باشيد که مصرف اين نوشيدني همه جا تا اين حد مضر است. بسياري مي پرسند که اگر واقعاً چاي مضر است پس چرا اين قدر در رسانه ها از آن تعريف شده و در همه جا مصرف مي شود؟ پاسخ آن است که اولاً نمی توان نفي نکرد که چاي فوايد اندکي نيز دارد، اما اين فوايد قابل مقايسه با مضرات فراوان آن نيستند. ثانياً فراموش نکنيد که تجارت چاي گردش مالي ميلياردي در سراسر جهان دارد. به نظر شما مافياها و کارتل هاي تجاري بزرگي که از اين راه منافع و سود سرشاري مي برند به اين راحتي اجازه مي دهند که حقايق براي مردم آشکار شوند؟! در اوايل قرن بيستم شرکت هاي سازنده سيگار و دخانيات به پاره اي از دانشمندان ،مخفيانه پول مي دادند تا مقالات به ظاهر علمي در رد خطرات دخانيات و حتي طرح فوايد استفاده از آن نوشته و در مجلات معروف علمي آن زمان چاپ کنند. اسناد اين تباني هاي بزرگ و کثيف در اواخر قرن بيستم منتشر شد، يعني زماني که همه ذينفعان ماجرا مرده بودند و مضرات بلاي خانمان سوز دخانيات بر همه آشکار شده بود! دور از واقعيت نيست که گفته شود مشابه چنين اتفاقاتي در زمانه ما هم براي چاي، موبايل، نوشابه، سوسيس، کالباس و ساير موارد مشابه رخ مي دهد و اين ما هستيم که بايد سلامتي خود و اطرافيانمان را فداي مطامع مادي عده اي سودجو نکنيم.}

^{22- بوته چاي يکي از بهترين گياهاني است که مي تواند هوا را از انواع آلودگي ها پاک کرده و حجم زيادي اکسيژن توليد کند. دليل آن که هواي مزارع چاي بسيار مطبوع است نيز همين واقعيت مي باشد.}

^{در حقيقت بشر امروز اگر عاقلانه فکر کند بايد به جاي خوردن برگ هاي چاي، بوته آن را به عنوان يک تصفيه کننده عالي هوا در سرتاسر معابر شهرها بکارد. شايد يک دليل ديگر براي آن که مصرف خوراکي چاي مضر است همين باشد که اين گياه سموم موجود در هوا را به خود جذب مي کند! هم چنين به دليل اين که گياه چاي اسيدي است، ماده ضد عفوني کننده خوبي مي باشد. لذا براي شستشوي چشم هاي عفوني و لثه هاي عفوني مفيد است. در طب سنتي براي درمان چشم عفوني شده نوزادان در عوض انواع و اقسام داروهاي شيميايي و آنتي بيوتيک هاي داراي اثرات مضر جانبي فراوان، با استفاده از آب جوشانده چاي چشم نوزاد را طي چند نوبت شستشو مي دهند.}

^{23- اگرسوال شود که چه بايد کرد: اولاً اطلاع رساني وسيع در بين همه آن ها که دوستشان داريم. ثانياً رواج ده ها دم کرده طبيعي خوش طعم، مفيد و باصرفه که جانشينان بسيار مطلوبي براي چاي مضر هستند در سطح جامعه (براي شروع از خانه خود و نزديکانتان شروع کنيم).}

^{به عنوان مثال مي توانيم به تناوب از جوشانده بادرنج بويه (گياه مورد علاقه زنبور عسل )، دم کرده برگ گياه به ليمو (گياهي با برگ هاي شبيه نعناست، با شربت به ليمو اشتباه نشود)، دم کرده ميوه نسترن، دم کرده گل گاوزبان، دم کرده بابونه، جوشانده تخم گشنيز (به صورت آسيا شده)، دم کرده پونه، دم کرده زنجبيل، دم کرده زيرفون، دم کرده برگ تيول و ... ده ها جوشانده و دم کرده طبيعي و مفيد ديگر استفاده کنيم}

موضوعات مرتبط: طب سنتی، صنایع غذایی، ،
برچسب‌ها:

نکاتی در مورد حجامت

در مکتب طب سنتی ایران، یکی از مهم‌ترین راه‌ها‌ی نگهداری تندرستی (حفظ الصحه) و پیشگیری از بیماری‌ها (تقدمه الحفظ)، به‌کار بستن پاکسازی‌های بدنی گوناگون است. حکمای مکتب طب سنتی ایران برای پیشگیری از پیدایش مواد زاید و تباه در بدن و یا دفع آنها تدابیری اندیشیده بودند تا مردمان با مزاج‌ها‌ی گوناگون بدانند که به مقتضای کیفیت سرشتی و اقتضائات بدنی و مشخصات محیطی و زیستی خود، باید چه پاکسازی‌هایی را انجام دهند تا از مزاج تندرستانه بیرون نروند یا اگر دچار بیماری شدند بتوانند آسان‌تر و زودتر به تندرستی بازگردند. این بایست و نبایست‌ها‌ هم با نگاهی کل‌ّنگرانه و با دیدی باز به موضوع تندرستی انسان بیان شده و هم از نکته‌سنجی‌ها‌ و ریزبینی‌ها‌ی فراوان آکنده است و بخش‌ها‌یی بس خواندنی از کتب طب سنتی را دربر می‌گیرد.

یکی از اقسام پاکسازی‌های بدنی حجامت است که با وجود رواج در جامعۀ ما، جنبه‌های علمی آن در آموزه‌های مکتوب حکما هنوز به اندازۀ کافی شناسانده نشده است. امید است که این نوشتار کوتاه برای آگاهی خوانندگان از برخی آموزه‌های کاربردی حکمای بزرگ در بارۀ حجامت همراه با تیغ زدن و خروج خون (حجامت با شَرَط) مفید باشد.

حجامت همراه با خونگیری چه می‌کند و چه کسانی نیاز به این گونه حجامت دارند؟
حجامت همراه با خونگیری، یک روش پاکسازی بخش‌های سطحی بدن از مواد و اخلاطی است که یا طبیعی هستند و صرفاً مقدارشان به‌طور غیرعادی افزایش یافته و در بدن انباشته شده‌اند و/ یا اینکه دچار دگرگونی گشته و به حالت غیرطبیعی درآمده و در بدن تجمّع یافته‌اند. باید دانست که به تصریح حکیمان بزرگ، حجامت همراه با خونگیری فقط موادی را که در مویرگ‌های پوست و عضلات سطحی بدن گرد آمده‌اند خارج می‌کند و برخلاف فصد یک روش پاکسازی عمقی به شمار نمی‌آید. در واقع در حجامت همراه خونگیری، هدف طبّی این است که بخش‌ها‌ی محیطی بدن از خلط‌ها‌ی زاید و/ یا تباه پاکسازی شوند. از این رو حکما گفته‌اند که اگر نشانه‌ها‌ی زیادی و/ یا تباهی خون یا اخلاط دیگر در اعضای محیطی بدن پدید نیامده است، نباید حجامت کرد زیرا نه تنها نیازی به آن نیست بلکه موجب خروج مواد لازم و مورد نیاز عضو، و سبب ضعف عضو نیز می‌شود.

از سوی دیگر اگر این نشانه‌ها‌ امتلاء بسیار شدید و فراگیر را نشان دهند، یا فرد بسیار تنومند و فربه باشد باز هم نباید حجامت کرد زیرا نمی‌تواند به اندازۀ کافی مواد تباه یا افزایش‌یافته را به‌خصوص از بخش‌های داخلی‌تر و عمقی بدن دفع کند و سودی برای شخص ندارد؛ در چنین حالتی بیمار نیازمند آن است که پس از تمهیدات مقدماتی فصد شود.

نکتۀ مهم دیگر این است که اگرچه حجامت می‌تواند بخشی از یک طرح درمانی برای دفع اخلاط انباشته‌شده در بدن باشد امّا به‌خصوص در مورد امتلائات بلغمی و صفراوی و سودایی به‌جز برخی استثنائات بسیار خاص و کم شایع، حجامت هرگز نباید پیش از درمان‌های مقدماتی تغذیه‌ای و دارویی انجام شود. به‌کار بستن این درمان‌های مقدّماتی غذایی و دارویی، بسیار ضروری است زیرا مادّۀ مزاحم، باید قابلیت و آمادگی دفع از راه عروق مویرگی را پیدا کند و به اصطلاح حکما «نضج» بیابد و به قوامی برسد که قابل ورود به عروق باریک در سطح بدن شود، پس از آن است که در روزهای شانزدهم و هفدهم ماه قمری -یعنی هنگامی که مادّه نضج یافته در بافت‌های محیطی بدن به حداکثر تجمّع می‌رسد- می‌توان هدفمندانه همان مادۀ مزاحم مورد نظر را که به عروق مویرگی سطحی کشیده شده‌ است، از آن عروق کشید و دفع کرد. بدون درنظر داشتن این ملاحظات، حجامت موجب دفع مواد بی‌زیان و مفید از بدن می‌شود و به ضعف عضو منجر می‌گردد، مثلاً اگر فردی با شکایت از بی‌خوابی و با تشخیص سوءمزاج سوداوی مغز بلافاصله تحت حجامت قرار گیرد نه تنها مادۀ سودا در مغز کاهش نمی‌یابد بلکه حتی غلیظ‌تر می‌شود و موجب ضعف سیستم عصبی نیز می‌گردد. همچنین کسانی که به قصد کاهش غلظت خون حجامت می‌کنند باید بدانند که در صورت رعایت نکردن این تدابیر و در نظر نگرفتن زمان مناسب حجامت، غلظت خونشان افزایش می‌یابد.

از سوی دیگر کسانی که تندرست هستند و مزاج صحّی سرد یا خشک دارند، یا دچار خشکی و سردی در پوست و عضلات هستند نباید روش‌های دفعی که موجب کاهش گرمی و تری بدن می‌شود به کار ببندند که از جملۀ این روش‌ها حجامت است. از همین رو گفته شده است که پس از شصت سالگی نباید حجامت کرد زیرا موجب غلبۀ خشکی بر پوست و عضلات می‌گردد.

دکتر مجید انوشیروانی
دستیار ارشد رشتۀ تخصصی طب سنتی ایران
دانشگاه علوم پزشکی تهران

مواضع انجام حجامت

- جلوی سر: ی(حجامت) ن ناحیه مضر حس و ذهن است.

کسی که حجامت می کند باید متوجه وجود شریان بزرگی که نزدیک موضع حجامت است باشد، پس بایستی مراقب موضع

شریان باشد تا تیغ به آن نخورد چرا که اگر تیغ به آن برخورد کند باعث خونریزی شده و به سختی قطع می شود. اگر این شریان

قطع شود به شنوایی و بینایی و همچنین ذهن آسیب می رسد.

2- حجامت هامه:

الف ) محل آن : حجامت بالای سر می باشد. اگر شست را میان دو ابرو قرار دهیم انگشت نشانه ( ابهام) به هر کجای سر که رسید محل حجامت سر است.

ب) کاربرد:

1- اختلاط عقل

2- سرگیجه حقیقی ( دوار)

3- سنگینی سر و تن

4- بیماریها ی چشم

5- سبوسه

6- جذام

7- درد کلیه

8- آماس بیضه

9- کند شدن سفیدی مو

این سخن عام نیست بلکه در اکثر موارد باعث افزایش سفیدی مو

می شود. بسته به وضعیت بیمار این تاثیر متفاوت است.

ج) عوارض جانبی:

- اختلال در فهم و حافظه

- ردائت فکر و امراض مزمنه

- در کسانیکه بیم نزول الماء ( آب مروارید) وجود دارد نباید انجام شود مگر در موارد مقتضی.

د) در لسان روایات: این حجامت به عنوان نجات بخش آمده است و به عنوان شفای بسیاری از بیماریها از آن ذکر شده است از جمله جنون ، جذام ،برص ، کسالت، خواب آلودگی ، درد دندان ، نابینایی و سر درد.

3- قمحدوه ( پس سر):

الف) محل: روی استخوان پس سری همان موضع برجسته ای که بالای فقرات گردن است و در زمان افتادن انسان به زمین اصابت می کند.

ب) کاربرد: 1- بیشترین منفعت حجامت پس سر و هامه بیماریهای چشم است.

2- سنگینی سر

3- درد گوش و آماسهای آن

4- پاکسازی سر

ج )عوارض جانبی: مانند حجامت هامه

4- نقره: این حجامت جانشین فصد اکحل و در برخی منابع مانند التصریف ، جانشین فصد قیفال است. این حجامت باید پس از استفراغ کامل بدن انجام یابد.

الف) محل: گودی گردن

ب) کاربرد: 1- سنگینی ابروان و سر 6- سردرد نبض دار

2- مشکلات چشم 7- غلبه خون در سر

3- نزول الماء 8- گشادی سوراخ عنبیه

4- بد بویی دهان 9- زکام و نزله

5- رطوبت جفن 10- قرحه در بینی

ج) عوارض جانبی :

فراموشی : به همین جهت در شرع ممنوع شده است ولی این مختص به حجامت با تیغ است. همچنین اگر کمی پایین تر حجامت کنیم رفع عارضه می شود. در برخی منابع نیز اعتیاد به این حجامت باعث فراموشی شمرده شده است.

در مواردی که دماغ سرد است و یا بیمار مبتلا به نزله است نباید حجامت نقره انجام داد لذا در پیران و کسانی که بیماری سرد در سر دارند باید از آن اجتناب کنند.

د) در روایات : برای سنگینی سر مفید بیان شده است.

5- اخدعین:

این حجامت جانشین فصد قیفال و در برخی منابع باسلیق است.

الف) محل: اخدعین دو رگ بر گردن است . حجامت این ناحیه روی شانه و دو طرف گردن انجام میشود. اما می توان آن

را بر یکی از اخدعین انجام داد.

ب) کاربرد : 1- ارتعاش سر

2- درد سر و شقیقه( میگرن)

3- درد چشم و گوش و بینی

4- ریش های دندان

5- خناق

در این موارد نافع تر از فصد گردن است.

ج) عوارض جانبی:

- رعشه سر: صاحب بحرالجواهر معتقد است حجامت اخدعین در افراد ضعیف الدماغ باعث رعشه سر می شود. ولی صاحب کتاب کامل الصناعه مداومت بر آن را باعث رعشه سر می داند.

تذکر: در این نوع از حجامت به دلیل وجود شریانهای مهم در این ناحیه نباید تیغ ها را عمیق زد.

د) در روایات: مفید برای ناراحتیهای چشم و صورت بیان شده است که باعث بهبود جریان خون در عضلات و عروق سر می شود.

6- کاهل ( مهره های پشت یا میان دو شانه ) :

این حجامت جانشین فصد باسلیق و در برخی منابع باسلیق و اکحل است .

الف) محل : بین دو کتف حدود مهره ها ی T2-T4 روی ستون فقرات

می باشد.

ب) کاربرد: - درد شانه

- درد حلق

- خفقان خونی

- ربو و تنگی نفس و سرفه و امتلاء و سل

ج) عوارض جانبی : - باعث ضعف دهانه معده ( در صورتیکه مقابل معده باشد)

- خفقان که منجر به تپش قلب و غش می شود.

برای رفع این عوارض بایستی کمی بالاتر حجامت را انجام داد. اگر مکانی که در بالا ذکر شد یعنی بالای مهره T4 رعایت شود مقصود حاصل است. اما اگر به منظور درمان سرفه و خلط خونی ( هموپتیزی)

حجامت می کنیم بایستی کمی پایین تر حجامت کنیم.

د) در روایات: این حجامت مفید در رفع خفقان و التهاب ناشی از امتلاء و زیادی حرارت شناخته شده است. همچنین

مکان آن توسط جبرئیل به پیامبر آموزش داده شده است.

7- حجامت تحت ذقن ( زیر زنخدان – زیر چانه) :

این حجامت جانشین فصد چهار رگ دو لب است .

الف) محل: زیر چانه

ب) کاربرد: 1- پاکسازی سر و فکین

2- امراض صورت

3- امراض دهان

4- امراض لثه و دندان

5- درد گلو

6- سستی و فروهشتگی زبان

ج) عوارض جانبی: بیان نشده است.

د) در روایات: برای دردهای دهان و فساد لثه مفید شناخته شده است.

8- حجامت کبد:

الف) محل: در محل تقاطع دو خطی که از T11 و زاویه تحتانی اسکاپوئید روی دنده 10 ایجاد می شود.

ب) کاربرد: آماس و حرارت جگر .

ج) عوارض: عوارض ذکر نشده است .

9- حجامت طحال :

الف) محل: مانند کبد اما در سمت چپ

ب) کاربرد: کسی که زهر خورده باشد.

ج) عوارض: ذکر نشده است.

10- حجامت پهنه یا قطن یا سه بند یا حجامت بین الورکین :

الف) محل: میان هر دو سرین یا فرود کمرگاه می باشد. استخوان سه بند همان استخوان ساکروم است و این

حجامت روی ناحیه L5-S1 انجام می شود. این حجامت در بعضی کتب طبی مانندکامل الصناعه به نام حجامت بین الورکین ذکر

شده است .

افضل این حجامت آن است که کمی پائینتر از مهره های کمر ی کاملاًٌ بین دو باسن قرار گیرد.

ب) کاربرد: - بواسیر و خونریزی ناشی از آن

- زحیر (پیچش)

- آماس مقعد و درد آن

- افراط خون حیض

- حرارت کلیه

- منی خونی

- آماس گر م بیضه

- خارش واژن

- دملهای ناحیه مزبور

- خارش پشت و ران

- باد مثانه و رحم

- نقرس

- داء الفیل

- خارش مقعد

ج)عوارض جانبی : 1- کاهش قوت جنسی درمردان ( در صورتیکه بدون وجود ضرورت و خارج از اندازه انجام شود. )

2- باعث لاغری کلیه می شود .
3- چربی کلیه را آب می کند.

نکته: این حجامت با آتش( با تیغ یا بدون تیغ) همین اثر را دارد ولی با تیغ قویتر است به جز در بیماریهای ریحی که بدون تیغ قوی تر است.

د) در روایات : این حجامت بعنوان حجامت فریادرس بیان شده است.

11- حجامت ران یا سر فخذین:

1) قدام ران : الف) محل: در قسمت فوقانی رانها از جلو انجام می شود.

ب) کاربرد: 1- خارش و ورم بیضه وخارش قضیب

2- آمنوره

3- جراحات ران

4- زخمهای ران و ساق

ج) نحوه انجام آن: باید انسان بنشیند و پاهایش را دراز کند و هر دو پا را به هم چسبانده و

محجمه را در قسمت فوقانی رانها قرار دهد . تیغ زدن باید بعد از مکش بسیار صورت گیرد.

2) خلف ران: الف ) نحوه انجام آن : بیمار در حالت خوابیده به شکم ، محجمه را از پشت روی رانها قرار می دهند

ب) کاربرد: آماس و زخمهای نشیمنگاه

ج) عوارض: ذکر نشده است.

14- حجامت ساقین: جانشین فصد دوصافن و یا فصد دو پاشنه پا است . این حجامت در زنان سفیدرو با پوست متخلخل و خون

رقیق از فصد صافن بهتر است.

الف) محل: یک وجب بالاتر از قوزک پا یا 4 انگشت زیر زانو کمی مایل به خارج می باشد.

ب) کاربرد آن : 1- کاهش امتلاء چون خون را از همه بدن می کشد.

2- تصفیه خون

3- سرگیجه

4- صرع ، مالیخولیا

5- تاریکی چشم

6- دردهای کلیه و رحم و مثانه

7- آمنوره

8- بواسیر

موضوعات مرتبط: طب سنتی، ،
برچسب‌ها:

خواص سنجد

سِنجـِد گياهي درختي است از خانواده ي سنجديان که در آب و هواي معتدل مي‌ رويد. برگ ‌هاي باريک و مخملي شکل و ميوه‌ هايي قهوه‌ اي رنگ و خوراکي دارد که از هسته ي آن در تهيه ي برخي داروها استفاده مي ‌شود.

به فارسي به طور کلي سنجد ناميده مي شود ولي در مناطق گوناگون ايران داراي نام هاي محلي است، در کردستان آن را " سرين چک "، در آذربايجان " ايده- ايکده " در اطراف تهران " پستانک " و در اصفهان " غبيده بادام " گفته مي ‌شود.

در کتب سنتي با نام‌ هاي " چوب ‌دانه، نُقد، بُل " نام برده شده ‌است.

سنجد براي درمان بسياري از بيماري‌ ها از جمله، بیماری های دندان ،اسهال،زخم معده و نيز جلوگيري از خون ريزي استفاده مي ‌شود.

سنجد، يکي از چيدني‌ هاي سفره ي هفت سين است که اگر با خواص فراوان آن آشنا شويد حتما آن را در برنامه غذايي هر روز ‌تان جاي مي‌ دهيد.

سنجد ميوه‌اي درختي است که به علت قابليت سازگاري بالايي که با محيط دارد، مي ‌توان در بسياري از مناطق جهان،‌ آن را به عمل آورد.

ميوه ي سنجد دو نوع کوچک و بزرگ دارد که بزرگ‌ آن داراي پوستي نازک و مغزي آردي ‌تر است و به نام سنجد آردي معروف است. طعم اين ميوه مقداري گس است و داراي طبيعت سرد و خشک مي ‌باشد و از لحاظ غذايي کم کالري است.

سنجد، داراي خواص دارويي و صنعتي مختلفي است که به برخي از آن ‌ها اشاره مي ‌کنيم:

* بهترين اثر سنجد،‌ رفع کمبود ویتامین سی بدن است و خوردن آن، ‌از ورود عفونت به بدن پيشگيري مي ‌کند.

* سنجد داراي خاصيت آنتی اکسیدانی قوي مي‌ باشد.

* خاصيت ضد التهابي دارد.

* ضد اسهال و قابض است. جوشانده برگ سنجد، بهترين دارو براي اسهال کودکان است.

* پودر هسته ي سنجد در درمان التهاب ‌هاي حاد و مزمن کاربرد دارد و آرتروز را درمان مي‌ کند.

* ضد تب و درداست.

* بادشکن و مقوي قلباست و سر درد را تسکين مي ‌دهد.

* از ريشه آن در صنعت عطرسازي استفاده مي ‌شود.

* از گل آن براي التيام زخم استفاده مي ‌شود.

* کم کالري و مقوي معده است.

* سنجد پخته شده در روغن زیتون ، درد مفاصل و خارش پوست را درمان مي‌ کند و براي رشد مو مفيد است.

سودمندي سنجد براي درمان آرتروز

پژوهشگران به سودمندي استفاده از عصاره ي سنجد براي درمان آرتروز پي بردند. چند تن از پژوهشگران دانشگاه هاي علوم پزشكي بقيه الله ، شهيد بهشتي و تهران، تأثير قرص عصاره سنجد و استامینوفن را در كاهش درد 120 بيمار مبتلا به آرتروز زانو با درد متوسط تا شديد بررسي كردند.

بيماران به مدت 7 هفته با قرص هاي عصاره سنجد و استامينوفن تحت درمان قرار گرفتند. بر پايه اين بررسي كه مشروح آن در مجله پزشكي كوثر منتشر شد، براي كاهش درد ناشي از آرتروز، استفاده از عصاره ي گياهي سنجد موثرتر از استامینوفن است.

سنجد در احاديث

گوشتش گوشت مي آورد، استخوانش استخوان مي روياند و پوستش پوست آور است. کلیه ها را گرم و معده را دباغي مي کند و ايمن از بواسیر و ادرار قطره قطره است. ساق ها را نيرو مي بخشد، جذام را ريشه کن مي کند و براي تب سودمند است.

موضوعات مرتبط: طب سنتی، ،
برچسب‌ها:

خواص شیرین بیان

شیرین بیان از جمله گیاهان دارویی خودرو است و کمتر مورد کشت قرار می‌گیرد. برگ های آن مرکب است و از 4 تا 7 زوج برگ به اضافه یک برگچه انتهایی تشکیل یافته ‌است که به سبب ترشح شیره، چسبنده‌اند. گل های این گیاه به رنگ های ارغوانی، زرد یا بنفش یا آبی مایل به سفید هستند و میوه‌اش شامل 5 تا 6 دانه مایل به قهوه‌ای است. ریشه و ساقه زیرزمینی آن مصرف دارویی دارد.

ترکیبات شیرین بیان

قسمت مورد استفاده شیرین بیان، ساقه‌های زیرزمینی و ریشه‌های گیاه است که دارای ترکیبات مختلفی است. مهم‌ترین ماده ای که موجب شیرینی شیرین بیان می شود، ترکیب موجود در ریشه‌های گیاه به نام اسید گلیسریزیک است که 50 برابر شکر شیرینی دارد. اسید گلیسریزیک با افزایش سن گیاه افزایش می‌یابد.

ترکیبات موجود در ریشه شیرین بیان برای مقابله با پوسیدگی دندان مفید هستند. همچنین خاصیت ضدمیکروبی داند، بنابراین می‌توان از شیره این گیاه به عنوان ماده ضدپوسیدگی در محلولهای شست و شوی دهان و نیز خمیر دندانها استفاده کرد.

خواص شیرین بیان

* مهم ترین خاصیت شیرین بیان که جدیدا کشف شده است، درمان زخم معده و سرطان معده است.

* این گیاه برای تقویت عمومی بدن مفید است و خوردن آن از پیری زود رس جلوگیری می‌کند و برای نرم کردن سینه موثر است.

* زخم ها و تاول‌های پوست را با دم کرده شیرین بیان شست‌وشو دهید تا زود خوب شوند.

* گیاه شیرین بیان ملین است و برای درمان سو هاضمه و از بین بردن نفخ شکم مفید است.

* برای برطرف کردن زخم و التهاب دهانمی توان ریشه شیرین بیان را مکید.

* این گیاه ورم معده را برطرف می‌کند و تنگی نفس را تسکین می‌دهد.

* این گیاه چشم را تقویت کرده و رفع سردرد می کند. برای این منظور 2 گرم ریشه شیرین بیان را پودر کرده و با یک گرم شکر و یک گرم رازیانه مخلوط کنید. سپس آن را در آب خیس کرده و هر روز بخورید.

* اگر شیرین بیان را قبل از غذا مصرف کنید، برای لاغری موثر است.

* برای درمان موخوره، دم کرده شیرین بیان را به سر بمالید و برای رفع بوی بدزیر بغل و پا از برگ های شیرین بیان پماد درست کرده در این قسمت‌ها بگذارید.

* در طب سنتی از این گیاه برای درمان اسپاسم عضلات و تورم، برونشیت، روماتیسم و ورم مفاصل استفاده می‌شود.

* امروزه نیز عصاره شیرین بیان یکی از اجزاء ترکیبی شربت سرفه است.

* شیرین بیان همچنین مدر (ادرارآور) است و می‌توان از آن به عنوان عامل ضدویروس موضعی برای زخم و التهاب زونا، چشم، دهان و دستگاه تناسلی استفاده کرد.

مضرات مصرف زیاد شیرین بیان

- مصرف بی رویه شیرین بیان یا سایر فرآورده‌های آن به سبب تحریک غدد فوق کلیوی و ترشح بیش از اندازه هورمون آلدوسترون مضر است. این حالت سبب عوارضی چون اختلال در فعالیت های متابولیسمی و بالا رفتن فشار خون می‌گردد. در صورت مصرف بیش از 20 گرم در روز، بروز عوارض نامطلوب بعید نیست.

- استفاده زیاد از شیرین بیان برای طحال نیز مضر است.

- برخی از افراد با مصرف زیاد شیرین‌بیان دچار درد عضله و عده‌ای دیگر دچار کرختی دست و پا می‌شوند.

- مصرف زیاد این ماده سبب افزایش وزن نیز می‌شود.

مصرف بسیار زیاد شیرین بیان ممکن است به بروز حالاتی خطرناک نظیر فشار خون و حتی سکته قلبی منجر شود.

چه کسانی باید از مصرف شیرین بیان خودداری کنند؟

در صورت بالا بودن فشار خون یا داشتن ناراحتی کلیه قلب ، یا کبد باید از مصرف شیرین بیان پرهیز کرد.

مصرف این گیاه و فرآورده‌های آن برای زنانی که در دوران بارداری یا شیردهی اند، ممنوع ‌است.

تهیه دم کرده شیرین بیان

محمد امیر راشکی، مسؤول بهره‌برداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سیستان و بلوچستان می گوید:

برای درست کردن دم کرده ی شیرین بیان باید 50 گرم ریشه شیرین بیان بدون پوست را آسیاب کنید و در یک لیتر آب جوش بریزید و بگذارید مدت 10 دقیقه دم بکشد.

برای درست کردن جوشانده شیرین بیان نیز باید 50 گرم ریشه شیرین بیان بدون پوست را آسیاب کرده و در 100 گرم آب بریزید و آنقدر بجوشانید که دوسوم آن باقی بماند.

عصاره شیرین بیان

با جوشاندن ریشه گیاه شیرین بیان و تبخیر بخش عمده آب آن، ماده‌ای سیاه‌ رنگ (مایل به قهوه‌ای) به دست می‌آید که همان عصاره است. این ماده به دو صورت جامد و شیره عرضه می‌گردد. عصاره شیرین بیان در پزشکی، داروسازی، صنایع غذایی و بهداشتی مصارف متعددی دارد.

کاربرد اصلی این ماده، (در کشورهای غربی) شیرین کردن فرآورده‌های غذایی است، چون 50 برابر قند (ساکاروز) شیرینی دارد و علاوه بر این، خواص دارویی هم دارد.

فرآورده های شیرین بیان

در اروپا آب‌نبات هایی با طعم تند از شیرین بیان تهیه می شود که طرفدار زیادی هم دارد. البته باید گفت که طعم اغلب این گونه تنقلات با روغن تخم انسیون (بادیان رومی) تامین می‌شود و مقدار واقعی شیرین‌بیان در آنها بسیار کم است.

از چاشنی شیرین بیان در تهیه نوشیدنی های غیرالکلی استفاده می شود.

مردم ایتالیا دوست دارند که شیرین بیان را به شکل طبیعی استفاده کنند، به این نحو که ریشه این گیاه را پس از شستن، به عنوان خو شبو کننده دهان می جوند.

در آشپزی چینی، شیرین بیان مانند چاشنی های دیگر در پخت غذاها استفاده می‌شود و اغلب برای خوش‌طعم کردن سوپ ها به کار می‌رود.

شیرین بیان در سوریه نیز خواهان زیادی دارد و به صورت نوشیدنی در بازار عرضه می‌شود.

موضوعات مرتبط: طب سنتی، ،
برچسب‌ها:

عواملی که سبب کندی رشد بچه ها و کوتاه قدی آنان میشوند.

عواملی که سبب کندی رشد بچه ها و کوتاه قدی آنان میشوند.

این عوامل به تعداد زیاد و به صورتهای مختلف میباشند اکثر مواقع آثار ظاهاری ندارند و پی بردن به آنها نیز دشوار است. ذیلا چند نمونه از این عوامل معرفی میشوند.

۱-گاهی وجود اختلالاتی در سیستم عصبی مرکزی سبب کندی رشد بچه ها میگردد.

۲- ناراحتی های کلیوی مانند عفونت مجاری ادراری نیز میتواند سبب این امر شود در اینگونه اطفال کوتاهای دست ها و پاها و کوتاهی انگشتان نیز مشاهده میگردد.

۳- عوامل ارثی و ژنتیکی نیز یکی از عوامل شایع کدی رشد و کوتاه قدی میباشد و این را کوتاه قدی فامیلی گویند.

۴- عوامل هورمنی یعنی کمبود ترشحات غده هیپوفیز یا غدد فوق کلیوی نیز میتواند سبب رشد و کوتاه قدی اطفال شود اما این حالت کمتر مشاهده میشود و این گروه کمتر از ۵٪ بچه های کوتاه قد را شامل میشوند.

۵-عوامل گوارشی مانند سوءجذب مواد غذایی در روده ها و یا التهاب روده ها و یا محرومیت غذائی و فقر سبب کوتاه قدی و کندی رشد اطفال میگردد.

۶- کم خونی مزمن نیز میتواند سبب این امر شود.

۷- بیماریهای مادرزادی قلبی نیز میتوانند سبب این امر شوند.

۸-ناراحتیهای ریوی مانند آسم یا هر ناراحتی تنفسی دیگری که مانع رسیدن اکسیژن کافی به بدن شوند.

۹-ناراحتی های روحی و روانی و افسردگی سبب میشوند که رفتار و غذا خوردن و خوابیدن و سایر اعمال طفل دستخوش اختلال و نتیجتا در رشد طفل وقفه ای ایجاد گردد در چنین مواقع دیده شده وقتی ناراحتی طفل بر طرف میشود رشد و نمو او تسریع میگردد.

۱۰- مصرف بیرویه بعضی داروها

۱۱- هر کاری که جسمی باشد یا فکری و خارج از قدرت طفل باشد رشد او را کند و سبب کوتاه قدی او میشود.

۱۲- گاهی در اثر عواملی زودتر از موقع در طفل آثار بلوغ ظاهر میشود که آنرا زودرس و بیموقع نامند که این امر سبب توقف رشد کودک و کوتاه ماندن قد او شده و عوارض دیگری را نیز به دنبال دارد.

موضوعات مرتبط: طب سنتی، ،
برچسب‌ها:

خواص سنجد

سنجد، داراي خواص دارويي و صنعتي مختلفي است که به برخي از آن ‌ها اشاره مي ‌کنيم:

سودمندي سنجد براي درمان آرتروز

سنجد در احاديث

خواص شیرین بیان

تقویم شمسی

كد ساعت و تاريخ

حدیث

جدول لیگ برتر

مترجم سایت

اوقات شرعی

دیکشنری

ابزار نظر سنجی

وضعیت آب و هوا